Friday, August 8, 2008

Eat Food. Not Too Much. Mostly Plants.

Al jaren stoor ik me aan het eeuwige gevreet op straat. Het is een tafereel dat je op elke 20 meter ziet afspelen in het centrum van een grote stad: een smakeloze hap die wandelend naar binnen gepropt wordt. Regelmatig een snelle bukkende beweging die moet voorkomen dat de vetten en sauzen de kleren bevuilen. Liefst weg te spoelen met een blikje cola of andere suikerhoudende limonade. De bakjes, zakjes en blikjes vinden een plaatsje in de buurt van de overvolle vuilnisbakken.

Deze manier van eten is ranzig, vervuilend en ongezond. Neem toch even de tijd om een smaakvolle maaltijd te nuttigen. Zittend aan een tafeltje, vers klaar gemaakt. Gezelliger, beter, lekkerder en gemakkelijker om je kleding schoon te houden. Het is een van de tips die journalist Michael Pollan aandraagt in zijn boek In Defense of Food. An Eater's Manifesto. In Defense of Food volgt op The Omnivore's Dilemma, waarin Pollan de voedselketen volgt van een aantal maaltijden en voedingsmiddelen. En verrassend vaak bij mais uitkomt. In zijn nieuwste boek geeft hij uitleg hoe het zo gekomen is en geeft hij tips wat en hoe je dan beter zou kunnen eten.

In zo'n 200 uiterst leesbare en interessante bladzijden vertelt hij hoe we van voedsel naar voedingsstoffen zijn gegaan, welke tekortkomingen het westerse voedingspatroon heeft en geeft hij tips hoe we daar een uitweg voor kunnen vinden. De wetenschap krijgt er flink van langs. Door voedselonderzoek te reduceren tot de impact die een enkele voedingsstof heeft op de gezondheid, hebben wetenschappers de voedselindustrie geholpen groot te worden. Deze plakken op basis van die onderzoeken gezondheids claims op hun producten. Waar de VS, en in toenemende mate ook Nederland, zich sterk richten op deze onderzoeken, verbazen ze zich over de Fransen. Er komen veel 'ongezonde' voedingsstoffen op de Franse eettafel, en toch zijn de Fransen gezonder. Ze leven langer, minder hart- en vaatziekten, minder diabetes en obesitas, minder kanker.

Dit geeft de tekorten van deze onderzoeken aan. Recentelijk is de aandacht sterk gevestigd op Omega 3 vetzuren. Die zouden helpen hart- en vaatziekten te voorkomen. En dus stoppen veel producenten tegenwoordig overal Omega 3 in en prijzen de producten aan als gezond. Maar om de juiste effecten te garanderen, moet er gekeken worden naar de relatie van Omega 3 tot andere voedingsstoffen. De verhoudingen zijn belangrijk: de negatieve gevolgen van een voedingsstof worden geneutraliseerd door andere voedingsstoffen. Voedsel blijkt meer dan de som van de voedingsstoffen. En zeker meer dan de som van de ons bekende voedingsstoffen.

Waar vind je dan de voeding met de juiste voedingsstoffen in de juiste verhouding? In de voeding zoals de mensheid die van nature tot zich nam. In vergane tijden waren er vrijwel geen hart- en vaatziekten, geen diabetes, obesitas of kanker. Men wist, zoals nog steeds de meeste (wilde) diersoorten, wat goed was en wat je nodig hebt. Voor andere, niet-westerse en minder geindustrialiseede culturen geldt dit nog steeds.

Dat het niet gemakkelijk is in deze tijd de juiste voeding te kopen, is Pollan zich zeer wel van bewust. De dieren en planten die we eten worden zelf namelijk ook gevoed door de geindustrialiseerde en goedkopere voeding. Daarom sluit het boek af met een hoofdstuk vol vuistregels hoe de beste keuzes te benaderen. Hij beperkt het niet tot wat we moeten eten, maar ook hoe. Het ligt voor de hand: 3 maaltijden per dag en niet de hele dag door snacken; aan tafel en niet voor de tv. Des te zorgwekkender dat een boek als dit noodzakelijk is.

Dat Pollan journalist is, blijkt vooral uit de stijl die hij hanteert. Hij dringt niks op, constateert vooral. In combinatie met vlot taalgebruik en humor een aansprekend document dat je regelmatig tot reflecties van je eigen keuzes aanzet. Hierom heeft Pollan ook gekozen voor vuistregels en niet voor concrete voorbeelden, hoewel die ter illustratie zeer goed opgenomen hadden kunnen worden.

Helaas zullen mensen geen radicaal andere keuzes maken op basis van dit boek. Zolang de gemakkelijke keuzes er zijn en die betaalbaarder zijn, is de drang te groot. Na een lange werkdag zullen de meeste 'goede' plaatsen om eten te kopen gesloten zijn en als hetzelfde product toch ook bij de supermarkt ligt... Dan wordt de kwaliteit ineens minder belangrijk. Wellicht dat Pollan in een volgend boek in zal gaan op welke keuzes de industrie kan maken om zowel winstgevende als voedzame producten te maken. Zodat gemak en gezondheid wel hand-in-hand kunnen gaan. Tot die tijd is dit boek een absolute aanrader voor een ieder die wil weten wat hij/zij nu al kan doen.

Tuesday, July 29, 2008

Oppositie

Na de laatste verkiezingen moest de VVD de oppositie in. Nieuwe man Mark Rutte zal dat woord even hebben moeten opzoeken, sinds 1994 had de VVD immers deel uitgemaakt van de coalitie. Conservatief als hij is, zal hij hier zeker een papieren woordenboek of encyclopedie voor gebruikt hebben.

Tijdens de Algemene Beschouwingen kwam Rutte op voor de "hardwerkende Nederlander". De man die altijd maar druk druk druk was, met werk, met van hot naar her gaan in zijn lease auto, met thuis voor de kinderen zorgen, met het opbrengen van de hypotheek. Die arme man mocht van het kabinet niet eens profiteren van een gunstig economisch klimaat. Schande, aldus Rutte & co.

Maar wat blijkt... Als het aan de VVD ligt, moet die "HWN'er" nog 5 jaar extra zwoegen zonder AOW of pensioen. Bovendien krijgt hij geen recht om van een nieuwe spruit te genieten en een paar dagen de zorg voor vrouw en kind op zich te nemen.

Recentelijk was de VVD tegen een ouderschapsverlof van 10 dagen voor nieuwe vaders. Dit weekend kwam Wiegel op voor het verhogen van de pensioenleeftijd naar 70. Want 67 als AOW-leeftijd is maar "slappe hap". Het argument: de Nederlander werkt veel minder hard dan in de landen om ons heen. Een paar vrije dagen pril geluk, zijn de doodsteek voor de economie. En daar bovenop 5 jaar langer niet profiteren van overheidsgeld, die je bovendien zelf opgebouwd hebt.

Zoveel is die "HWN'er" de VVD dus waard. Gebruikt voor de retoriek die hen uit komt. Populisme van de VVD? De slag om de gunst van het volk. Niet te ver verwijderen van PVV en Trots op Nederland. Dat doet de VVD wel vaker de laatste tijd. Ze organiseren een busreis voor mensen die vanuit Duitsland vliegen om de vliegtaks te ontwijken. Protest tegen een democratisch genomen besluit. Als burgers dat doen laten ze hun ongenoegen blijken, bij een politieke partij is het meer een blijk van onkunde om de Tweede Kamer te overtuigen. Zeker met de toevoeging dat het aanbod alleen geldt voor een kleine groep die een slagzin afmaakt. Het moet natuurlijk niet in de kosten lopen.

Eenzelfde symboliek zagen we met het presenteren van 'vrijdenkers'-kunst in het Tweede Kamergebouw. Een plek waar weinig burgers komen, waar het vrije denken weinig kwaad kan. De VVD propageert ineens de vrijheid van meningsuiting, alsof ze daar altijd al voor op de barricaden is gegaan.

Bij het opzoeken van 'oppositie' is Mark kennelijk gestuit op de term 'opportunisme'. Dat leek hem wel wat.

Sunday, June 29, 2008

Muziek 2.0

Deze week in alle media aandacht voor een gerechtelijke uitspraak die het downloaden van muziek lijkt te verbieden. En dat terwijl het downloaden het beste is dat de muziekindustrie sinds de rock ‘n’ roll is overkomen.

Het is even wennen voor de gevestigde orde in platenland. Muziekliefhebbers zijn niet meer op de marketing van de grote maatschappijen aangewezen om nieuwe bands te ontdekken of te horen van de laatste platen. Die rol is overgenomen door de nieuwe media. En dan blijkt er ineens veel meer te zijn dan ze ons vertelden. Het internet biedt de mogelijkheid de meest obscure bandjes uit alle hoeken van de wereld te vinden. Laat een naam vallen op Pitchfork of via Myspace en de interesse is gewekt. De P2P software opgestart. Facebook, Google en 3voor12 zijn de pluggers anno 2008. Via toonaangevende sites vallen tours te scoren, niet meer via de Free Record Shop en de Top 40.

Neem een act als The Cool Kids. 2 jonge hiphoppers ergens uit de VS, ondertussen aan hun tweede Europese tour toe. “Wie?” zal de luisteraar zich afvragen die vertrouwt op de aloude methodes van de conservatieve industrie: “Bij welke maatschappij zitten zij? Welk radiostation draait ze? In welke bladen staan ze?”
“Gaaf!” zal de hiphop-luisterende downloader uitroepen. The Cool Kids staken vorig jaar de Atlantische Oceaan over, stonden in de meeste zalen als hippe hoofdact en hadden in de achterzak slechts één ‘release’: één nummer als MP3 download bij iTunes. Nu toe aan hun tweede tour en te vinden op een groot festival als Werchter. En dat terwijl hun recente eerste MCD in Europa nergens te vinden is. Hoe ze dan toch hier geraken? Gebruik maken van de mogelijkheden die internet biedt. Eigenhandig de songs beschikbaar stellen. Gratis. Die vermaledijde downloaders worden niet aangeklaagd, maar aangespoord. Aangespoord de band te leren kennen. Met als gevolg dat de fans nu om tastbare geluidsdragers vragen.

Zo zijn er vele voorbeelden te geven waar downloaden de vraag juist creeert. De conservatieve industrie weet niet wat ze ermee aanmoet, hoe ze het aanbod hierop moeten aanpassen. Melkkoe “cd” is uitgemolken, niemand trapt meer in het aanschaffen van gemak voor een veel te hoge prijs. Gemak is heden ten dage veel goedkoper (lees: gratis) te verkrijgen.

Downloaden reguleert de markt. De macht verschuift van de industrie naar waar ‘ie hoort: de muziekliefhebber, in bands of als consument. De aloude grootmachten moeten van de luie reet afkomen om de roestige bedrijfsvoering in de Coca Cola te leggen. Maar voorlopig komen ze niet verder dan de marionetten van Stichting Brein en consorten nog even tegen te laten sputteren. De rechtspraak als laatste poging het stenen tijdperk in leven te houden. Maar de revolutie is onafwendbaar.

Sunday, May 4, 2008

weekendcolumn - stadsgeluiden

“Heeeyyy,” schreeuwt een achteropgeraakt individu.
“Heeeeeyyyyy,” is het antwoord in koor van een groepje kerels verderop in de straat.
“Heeeeyyyy.” Nogmaals de oerkreet. En hij vervolgt, terwijl het lange haar in de nek over de schouders gedrapeerd wordt: “Kankerhoeren.”
Het groepje en de achteropgeraakte jongen lijken elkaar te begrijpen.

Hoewel veelgehoord op uitgaansavonden als de KoninginneNach, zijn het niet dit soort conversaties die de stad de stad maken. Het mooie van een stad als Den Haag kom je pas tegen op een zomerse zaterdagochtend, gestationeerd op je balkon met een kop verse koffie en de nieuwe krant. Dáár, in het binnenste van een huizenblok, weg van verkeer en veelvuldig gebruik van ziektes als krachtermen, zijn het de geluiden van een ontwakende buurt die je het echte stadsgevoel geven.

Iemand veegt z’n tuin. Even verderop een man die de BBQ alvast gereed maakt voor de avond. Achter de bomen verstopt, hoor je de doe-het-zelver met de cirkelzaag aan de gang. De buurvrouw die je nu eens niet wakker maakt met haar gekreun van, naar ik aanneem, genot, maar gewoon omdat ze de deuren open gooit. Het voetbaltoernooi dat van een paar blokken verder komt aanwaaien. Een haan die kraait (ja, zelfs in de stad). En bovenal de duiven: ze koeren, slaan met de vleugels en ritselen tussen de bladeren.

Wetende dat aan aan de buitenkant van het blok het verkeer op gang komt en de boodschappen gedaan gaan worden, is ieder hier bezig met zijn eigen ding. Gezamenlijk creëren ze de kakofonie die de stad zo eigen is. Met de roekoe als het stadshart.

Morgen vervloeken we ze weer om de stront die ze achter laten. Vandaag is het goed.

Sunday, April 27, 2008

weekendcolumn - de vergeten handeling

Ontwikkeling betekent veelal meer gemak. Zo is de auto niet alleen sneller dan paard-en-wagen, erin stappen, starten en wegrijden is ook een stuk eenvoudiger dan de paarden van stal halen en voor de kar spannen. En wat te denken van de wasmachine? Die wint het met gemak van het wasraam en de tobbe. Toch zijn er handelingen die, ondanks het bestaan van gemakkelijkere alternatieven, blijven voortbestaan.

Neem nou het draaien van een vinyl LP. Regelmatig zijn mensen verbaasd dat de LP uberhaupt nog bestaat, laat staan dat er nog nieuwe muziek op LP uit komt. Verdrongen door de cd, die op zijn beurt alweer plaats aan het maken is voor de mp3. Maar waar je een mp3 even aanklikt en een cd razendsnel uit het hoesje haalt en in de lade legt, moet je voor een LP echt moeite doen. En juist daarom is dat het echte muziek luisteren. De hoezen langs gaan op zoek naar die ene die je wil draaien. Het veel beter tot zijn recht komende artwork tot je nemen, alvorens de opening aan de zijkant te vinden en de binnenhoes eruit te laten glijden. Met een beetje geluk komt er nog een tekstvel uit, of heb je een mooie bedrukte binnenhoes in je handen. Uit die binnenhoes kan op eenzelfde manier de vinylen plak getoverd worden, die je met een duim aan de rand en de vingers op het label even snel bekijkt en op de platenspeler legt. Waar nodig even afnemen. Dan pak je de arm op, blaast het stof even van de naald en zet hem in de groef. Dan... de tik! De tik die de naald naar het begin van het eerste nummer helpt. Een paar kraakjes die de authenticiteit onderstrepen, worden al snel overstemd door een warm en vol geluid. En dan wil je niks liever dan met de hoes of tekstvel in de hand de muziek tot je nemen. En bedenken wat je hierna gaat draaien.

Waar het om gaat is de beleving. Zet eens een ouderwets kopje koffie. Het afmeten van de hoeveelheid water, een pittig geurende koffie die je neusgaten prikkelt zodra je de koffiebus opent. De geur van vers gezette koffie die zich door het huis verspreid. Die mok vol schenken en leeg drinken in een ochtendzonnetje met je krantje... Daar kan toch geen Senseo tegenop?

Geen zoekopdracht in een internetshop wint het van juweeltjes vissen in de platenbakken van een tweedehands platenwinkel. Geen krant zal verdrongen worden door het feiten zappen op internet. Gemak dient de mens, maar sommige dingen kun je maar beter op de oude manier beleven.

Sunday, April 20, 2008

Sunday, March 16, 2008

Galactic

Melkweg, Amsterdam, 12 maart 2008. Rond 21:00u is het nog akelig stil in de Oude Zaal. Toch zou om deze tijd een feestje moeten los barsten. De blazers staan al klaar en de DJ wisselt funky hiphop af met jazzy funk. Hij heeft zich goed voorbereid en zet de toon voor wat moet gaan komen: Galactic. Het publiek dat al wel binnen is, is verrassend jong. De joints worden gretig doorgegeven, nu het nog geen 1 juli is. Tegen 21:30u blijkt dat de rest van het publiek opgehouden was door de rij voor Shantel, die in de Max hun kunstje mogen doen, en is de zaal alsnog redelijk gevuld.

De tegenwoordig bij Anti ondergebrachte band heeft voor laatsteling "From the Corner to the Block" een blik MC's opengetrokken. De plaat trapt af met een energieke collaboratie met Lyrics Born. Het nummer waar hij zijn vocalen voor leent, is hem op het lijf geschreven en zou zeker niet misstaan op een van zijn eigen albums. Iets minder uitgelaten, maar zonder echt gas terug te nemen, vervolgen Mr. Lif en Gift of Gab. De soul/funk/jazz die Galactic maakt, laat zich gemakkelijk vertalen in swingende hiphop. Na een muzikaal intermezzo en een laidback nummer met Big Chief Monk, is Chali 2na aan de beurt. "Think Back" blijkt zo'n nummer waarvan je niet 100% zeker weet of je het nou geweldig vindt, of dat het 'gewoon' goed is. Feit is wel dat het direct blijft hangen. I'm gonna say it again. Think back. De raps klinken karakteristiek met de bassende boomstam over muziek die niet zou misstaan als een jazzy Roots tune. Mooi dus dat hij mee is op tour. Ook mee op tour is Boots Riley (van The Coup) die 2 nummers later acte de presence geeft. Briljant ingeleid door een instrumentale samenwerking met dj Z-Trip, vlamt hij door je speakers op "Hustle Up". De energie is meteen voelbaar en dat bleek live nog vele malen sterker.

Als de lampen uitgaan en de band eenmaal het podium betreedt, krijgt de muziekliefhebber datgene waar hij op zit te wachten. De vijf beginnen aan 1,5 uur lange set van heerlijke, dansbare funk. Aangevoerd door een enthousiaste blazersectie (aka Ben Ellman) en een ijzersterke drummer, warmen de instrumentale versies zowel band als publiek op. Dan is het tijd om Boots Riley het podium op te roepen. Riley is een frontman en entertainer van formaat en sleept het publiek verder mee de funk in. Energiek dansend en zingend neemt hij na 3 nummers afscheid met de belofte "I will be back". Mooi zo. Niet geheel onverwacht meldt na weer 2 instrumentale stukken Chali 2na zich. Hij heeft zijn 'little brother... for real' Laid Law meegenomen. De J5 shirts die hij spot, kunnen zijn goedkeuring wegdragen en we worden dan ook getrakteerd op de klassiekers "What's Golden" en "Quality Control". En dan wordt duidelijk dat de Jurassic 5 link een groot deel van het (jongere) publiek op het spoor van Galactic heeft gebracht. De nummers worden zeer goed ontvangen, alvorens het verplichte promo-praatje "Think Back" inleidt.

Waar de live show zich volgens ditzelfde stramien herhaalt, wordt op de plaat nog een mooie doorsnee van de underground hiphop scene gepresenteerd. Juvenile komt langs op de title track, en bijvoorbeeld ook Ladybug Mecca (Digable Planets), Lateef the Truth Speaker (Latyrx) en Vursatyl (Lifesavas) zijn present; terwijl "Tuff Love" nog eens laat horen hoe Galactic zonder rappende vocalen klinkt. Deze hiphop-met-live-instrumentarium-en-gast-MC's plaat is een toppertje, dat moeilijk zal zijn te overtreffen. Zeker niet als ze doorgaan als op bonus track "Valley of Pain" met de Duitser Dendemann. Toch nog een minpuntje op het eind.

Live zit tegen het eind ook nog een missertje. In de overduidelijk vantevoren geregisseerde show, is ook plaats ingeruimd voor een drum- en bassolo. De andere instrumenten krijgen hun '5 minutes of fame' gedurende de andere nummers en dus moet tegen het eind de drummer zijn trucendoos opentrekken. Hij heeft zich echter tijdens de nummers al meer dan voldoende bewezen. En dit geldt ook voor de bassist. Het is vooral tijdrovend en de aandacht verslapt merkbaar. Dit kan de pret echter niet meer bederven. Het scenario voorziet verder nog in Boots Riley die op humoristische wijze de anekdote vertelt dat Galactic hem opbelde en voor hun plaat vroegen -overigens zeer vergelijkbaar met het praatje op US shows die op YouTube staan- en in een zeer geslaagde toegift waarbij alle 3 de zangers nog even aan de beurt komen.


Saturday, March 8, 2008

Nieuw nummer The Roots

Het nieuwe album Rising Down komt 29 april uit, maar het eerste volledige nummer is prijs gegeven. En dat belooft veel goeds!



Geniaal zijn natuurlijk de USB afrokammen in de clip. Het nummer, als ook de kale versie van 75 Bars dat ook ergens online staat, bouwt verder op de opgefoktere hiphop nummers op de laatste plaat Game Theory. De drums hakken het hele nummer goed door en geven het met de synths een hypnotiserende maar groovy feel. De opgefokte vocalen doen maar aan 1 ding denken: The Roots.

Hoe het hele album zal gaan klinken is nog even afwachten. Er zijn al een hele rits guest appearances bekend gemaakt, o.a. Talib Kweli, Mos Def (nee, niet samen als Black Star), Common en Jazzy Jeff (de laatste op bovenstaand nummer). Bovendien komt de zanger van Fall Out Boy opdraven. Maar met de hoeveelheid tekst die Black Thought doorgaans in een nummer stopt, hoeven we niet bang te zijn dat we teveel van zijn kenmerkende stemgeluid moeten missen.

Sunday, February 10, 2008

Symboolpolitiek

Weer wordt ons een angst aangepraat. Schattingen van het aantal mensen in burka/boerka/burqa varieren van 150 tot 200 in Nederland. Als de dood zijn we voor ze. Althans, volgens de regering. Met name op scholen en in het OV is het een gigantisch probleem. Althans, volgens de regering. Open communicatie, daar gaat het om. Althans, volgens de regering. En daarom moeten boerka's uit op scholen, in het OV en in het ambtenarenbestel.

Wanneer houdt de regering toch eens op met het achterna rennen van een populistische gek? Het boerkaverbod is het laatste, hiervoor hebben we de dubbele nationaliteit al gehad, een film die nog niet uit is, het verbieden van een boek... What's next?

Balkenende wilde, evenals alle andere partijen, niet onderhandelen met Geert Wilders over toetreding tot het kabinet. Maar zijn invloed op het huidige kabinet blijkt toch veel groter dan van bijvoorbeeld de SP of de VVD, beide veel groter en serieuzere spelers in de politiek. Dat zal te maken hebben met de, voor vastgeroest Den Haag, onbekende manier van politiek bedrijven: stevige statements maken, de media bespelen en andere opinies geen ruimte gunnen. Om de om onbegrijpelijke redenen groeiende achterban van de PVV (en Rita Verdonk) niet te veel te ontvreemden, gaan ze erin mee. In plaats van die te overtuigen van andere standpunten, proberen ze de kiezer voor zich te winnen door 0,001% van de bevolking te discrimineren. Maar niet echt hoor, want dat mag niet van de wet!

Zo gaat het met alle regeltjes en wetjes die de huidige regering oplegt. Zelden zijn ze gebaseerd op standpunten, veel vaker op geluiden van (kleine) groepen in de samenleving. De samenwerking tussen CDA en PvdA geeft geen enkele ruimte voor wetgeving gebaseerd op standpunten. Want dan krijgen ze alleen maar ruzie, wordt de zoveelste onderzoekscommissie ingesteld en het besluit uitgesteld.

Dus wordt er geen beslissing genomen en het kabinet nog even langer bijeengehouden; met een vraag aan de OV bedrijven het boerkaverbod op te nemen in hun regels. Zodat zij aangeklaagd kunnen worden, voor de kosten opdraaien en de regering weet wat ze wel en niet kunnen, juridisch gezien. Of is het ze echt te doen om de open communicatie? Of om het feit dat het vrouwonterend is? Of omdat wij ons er allemaal aan storen? Of uit anti-terrorisme overwegingen?

Volgend jaar carnaval: iedereen in boerka. Tot die tijd hoop ik dat alle scholieren, ambtenaren en OV-forensen met integraalhelm, bivakmuts of nikab aan komen zetten.

Sunday, January 27, 2008

ALL at the Aggie 1-27-08

Klote beelden, matig geluid, niet hun beste nummers, maar voorzichtig siked voor mogelijk meer.